‘त्या’ दहशतीची आठ वर्षं

सकाळच्या चहाबरोबर बातम्या वाचताना, ऐकताना आणि बघताना तेवढ्यापुरते चुकचुकतो आपण... सोशल मीडियावरच्या पोस्टना धडाधड लाईक, कमेंट आणि शेअर करत आपल्याला सामाजिक भान असल्याचं भासवतो... त्यामुळे रोजच्या धावपळीच्या जगण्यात वर्ष आणि तारखा बदलतात; पण आजूबाजूला आपल्याला अस्वस्थ करणाऱ्या घटना सुरूच असतात... 

तिथे सुरक्षाव्यवस्था नव्हती... गुप्तहेर यंत्रणांनी योग्य माहिती दिली नाही... पोलिसांकडे लढताना पुरेशी शस्त्रसामुग्री नव्हती... हा तर सरकारचा नाकर्तेपणा... पत्रकारांनी बेताल बातम्या दिल्या, त्यामुळे अतिरेकी सावध झाले... आपल्याला फक्त कारणं लागतात, आपल्या चुका इतरांवर ढकलण्यासाठी... अहो, मनाला एकदा विचारा आपण सजग होतो का? आपली काळजी घ्यायला, आपण सक्षम होतो का? 

२६/११  च्या त्या ६० तासांतला थरार मरिन ड्राईव्हच्या समुद्राला विचारा, तो तर क्षणाक्षणाला खवळून उठतो... पण त्याच्या त्या लाटांवर खिदळत आपण फक्त सुट्टीचा आनंद लुटतो. आज त्या किनाऱ्याच्या कडेला तुकाराम ओंबळेंचं समाधीस्थळ आहे. ते बघताना आपण फक्त हळहळतो आणि पुढे जातो निघून. आता कशी आहे सीएसटीची सुरक्षायंत्रणा? गेट वे ऑफ इंडिया आणि ताज हॉटेलसमोर पोझ देऊन फोटो काढताना कधी हा विचार केलाय की, तुम्ही स्वमग्न राहिलात तर तुमचाही फोटो येऊ शकतो... न्यूज पेपरच्या हेडलाईनच्या बाजूला "सामान्य माणसांवर बेछूट गोळीबार!' सीएसटीला ट्रेन पकडण्याची कशाला इतकी घाई? एकदा थोडं थांबून तिथल्या पोलिसांची कधी विचारपूस केलीत? 

तो थरार अजून डोळ्यांसमोरून जात नाही म्हणता, मग... त्यासाठी तुम्ही या देशाचे नागरिक म्हणून तुमचं काही कर्तव्य आहे ना!

ते कर्तव्य बजावण्यासाठी आपण पुढे येणार नाही, तोपर्यंत वर्ष आणि तारखा बदलत राहतील. गुन्हेगारी, हिंसाचार, आतंकवाद आपल्या शेजारी येऊन नांदू लागेल... बघा काळजी घ्या... आपणच आपली ढाल व्हा... घाबरून भूमिका न घेता वावरणं सोपं असतं... निसर्गाकडून शिका आपणच आपलं अस्तित्त्व कसं जपायचं ते... 
कुणी आधार देईल, कुणी मदत करेल, अशी अपेक्षांची झूल कशासाठी?

तेजारती

आपापल्या व्यापात आपण सगळेच गुंतून गेलेलो असतो. इतके की आपले सण-उत्सवही विसरून जातो. पण अशा काही गोष्टी अवचित सामोऱ्या येतात आणि आत-आत दडपून टाकलेल्या गोष्टी बाहेर येण्यासाठी धडका देतात. दिवाळी असतेच आपल्या मनात. वाव मिळाला की बाहेर येते क्षणात...असेच काही क्षण जागवणारा प्रसंग...

हर्षदच्या हातात एक छान रेशमी गिफ्ट पॅक केलेला बॉक्‍स होता. तो पुढे पुढे येत होता... अंजली किचनमध्ये बिझी होती. त्याने तिच्या डोळ्यावर हात धरला... हॅप्पी पाडवा... अंजलीने तिच्या स्टाईलमध्ये मागे वळून पाहिलं. स्माईल केलं... ओके, नाईस शॉट! ग्रेट! दिग्दर्शकाने सूचना दिली. नेहा भानावर आली. तिला राहुलची खूप आठवण आली. फोन करू का, असा विचार डोकावून गेला. आज महाएपिसोड शूट होत होता. त्याआधी प्रोमो शूटिंग होतं. सेटवर येण्यासाठी नेहा सकाळीच घरातून निघाली. मढला पोहोचली तेव्हा सेटवर दिवाळी पाडवा सेलिब्रेशनचा सेट रेडी होता. तेव्हाही तिला सेटकडे बघून वाटलं, इथे राहुल असता तर... गेले दोन आठवडे एकमेकांना हाय-बाय करण्याएवढेच घरात होतो. दिवाळी सुरू व्हायला आठवडा राहिलाय. सिरियलचा टीआरपी वाढण्यासाठी खास प्रोमो शूट आणि दिवाळी सेलिब्रेशनचा ट्रॅक आणला होता. रायटरने इतके छान डायलॉग लिहिले होते की, ॲक्‍टर्स ते बोलत असताना नेहाला राहुल आठवत होता. काही खास सेलिब्रेशन सीन आणि प्रोमो शूटला नेहाला ईपी म्हणून सेटवर जावं लागे. तसंच आठवडाभरातून ठराविक वेळी ती सेटवर चक्कर टाकत असे. चॅनेल ऑफिसला प्रॉडक्‍शन हाऊसबरोबर वेगवेगळ्या सिरियल टॉपिकवर ब्रेन स्टॉर्मिंग चाललं होतं. त्यामुळे नेहा खूपच बिझी होती. दिवाळीआधीच सेटवर दिवाळी, घरात दिवाळीची लगबग सुरू होती. पण सासूबाईंनी तिला पूर्ण मोकळीक दिली होती. तिच्या कामाचा ताण त्यामुळे हलका झाला होता. पण घरी आपण वेळ देऊ शकत नाही, ही खंत होतीच. ठरलेल्या वेळेत शूट पूर्ण झालं. दिवाळी सेलिब्रेशनचे सगळे सीन शूट झाले. नेहाला उसंत मिळाली. पाडव्याचा दिवस होता. तिने ठरवलं की काहीही झालं तरी आज आपण हा पूर्ण दिवस राहुलसोबत घालावायचा. ती लगेचच सुट्टी टाकावी या हिशेबाने चॅनेल हेडकडे विचारणा करायला गेली तर ते म्हणाले, नाही, आत्ताच एक सीन तातडीने शूट करायचा आहे. तू पटकन सेटवर जा...

नेहा हिरमुसली. पण तिला माहीत होतं. वर्क कम फर्स्ट. राहुलने आणि तिने आपापल्या क्षेत्रातील कामाला नेहमीच प्राधान्य दिलं होतं. पुढच्या आठवड्यात राहुलला कॉन्फरन्ससाठी अमेरिकेला जायचं होतं. त्याआधी एक दिवस दोघांना एकत्र काही वेळ घालवायचा होता. खूप काही बोलायचं होतं. बरेच दिवसापासूनच्या निखळ गप्पा-गोष्टी करायच्या राहून गेल्या होत्या.  नेहा सेटवर जाण्यासाठी  निघाली... पण तिचं मन मात्र त्यात नव्हतं. ती सेटवर पोहोचली. सेट सजलेला दिसला... पण सेटवर कुणीच दिसत नव्हतं... गेले कुठे सगळे... ती सेटच्या मध्यभागी गेली आणि तिला मागून राहुलचा आवाज आला... हॅप्पी पाडवा...

नेहाचा चेहरा खुलला. राहुलला पाहिल्यावर पाठोपाठ नेहाचे सासू-सासरेही आले. त्या दोघांनाही या उभयतांची घुसमट कळत होती, जाणवत होती. सासूबाईंनी विचारलं, ‘काय नेहा, कसं वाटलं सरप्राईज... पाडवा म्हणजे दोघांनीही आपल्यासाठी वेळ काढणं. गिफ्ट काय कधीही खरेदी करू शकतो. तुम्ही दोघांनीही आज दिवसभर एकत्र राहून हा सण सेलिब्रेट करायचा आहे.’ सासूबाईंचं बोलणं पुरं होताच, सेटवरचा क्रू आला. मेकअप आर्टिस्ट सुशीलाताईंनी तर नेहाला हाताला धरून रूममध्ये नेलं. तिला सिरियलमधल्या लीड हिरॉईनसारखं नटवलं. मग काय सेटवरच नेहा आणि राहुलचा पाडवा थाटात साजरा झाला. दोघांनाही खूप बोलायचं होतं. पण समोरासमोर आल्यावर शब्दांची भाषा आनंदाश्रूंनीच सांगितली. आपल्या मनात जे आत असतं ते असं बाहेर येतंच. पण त्यासाठी काही गोष्टींचा त्याग करावा लागतो. नेहा आणि राहुलने आपल्या करियरला प्राधान्य दिल्यामुळे खूप गोष्टींचा त्याग केला होता. मित्रांनो, हा पाडवा आपल्या प्रियजनांसोबत साजरा करा. आनंद म्हणजे देणं आहे; घेणं नव्हे. जरी आपण निराशेच्या अंधारात असलो, तरी मनातली तेजारती आपणच जपायची असते...

(पूर्वप्रसिद्धी सकाळ मुंबई आवृत्ती)