ख्वाबों की दुनिया असली तरी वास्तवात खूप साऱ्या घडामोडी मनोरंजन क्षेत्रात घडतात. कुछ बनते है, कुछ बन जाते है। तरीही कलेची नाळ तुटत नाही. म्हणून मग छोटा पडदा आणि मोठा पडदा असा राहिला न भेद, अशी स्थिती होते. पण या स्थितीपर्यंत पोहोचण्यासाठी काही काळ जावा लागतो. पण एक काळ असा होता, की मोठे छोट्या पडद्यावर आले आणि छोटे मोठ्या पडद्यावर गेले की बातमी व्हायची. आजही ती होते; पण तिचा अँगल बदललाय... पण हा बदलेला अँगल सहजासहजी आला नाही. त्यासाठी काही कलाकारांना विस्मृतीत जावं लागलं; तर काहींना तारेवरची करसत करावी लागली...
मुंबईत सिनेसृष्टी हरिश्‍चंद्र फाळके या अवलियाच्या अथक प्रयत्नांनी अवतरली. नंतर कपूर खानदानाने तिला पुढे नेली. मग सिनेसृष्टी गाजवणारे अनेक कलावंत इथे घडू लागले. तसे काही जण 'बम्बई में जा के हिरो बनने का' स्वप्न पाहू लागले. त्यातल्या काहींनी सुखासुखी; तर काहींनी अक्षरक्षः बंड करून मुंबई गाठली होती. कित्येक महिने मुंबईच्या रस्त्यावर, फूटपाथवर काढले होते. गल्लीबोळातून कामाच्या शोधात भटकले होते. मग ते पुढे सुपरस्टार झाले होते.
आता मुंबईत जाऊन मालिकेत काम करायचंय, या मजबूत इराद्याने कित्येक पावलं मुंबईकडे वळू लागली आहेत आणि हे चित्र बदलायला तीस वर्षांचा काळ जावा लागला. आता बॉलीवूड आणि छोटा पडदा हातात हात घालून चालू लागले आहेत. एकमेकांच्या सान्निध्यात हे मनोरंजनाचे दोन्ही वटवृक्ष बहरू लागले आहेत. पण इथवरचा प्रवास कठीण होता. अनेक धोकादायक वळणांचा होता. कित्येक कलावंत या प्रवासात थकले. काही धडपडत चालले आहेत. काहींनी तर चालायचंच सोडून दिलं आणि ते विस्मृतीत गेले. पण "बुनियाद' मालिकेपासून ते आजच्या मालिकांचा विचार करता अनेक लोकप्रिय, नवोदित कलाकारांनी योगदान दिलं आहे.
मीडियाच्या क्षेत्रात येणाऱ्या प्रत्येकाला सिनेमाचं आकर्षण असतं. पण टीव्हीचंही आकर्षण काही कमी नाही. त्यामुळे कधी टीव्ही कलाकारांना बॉलीवूड मोहिनी घालतं; तर कधी बॉलीवूडला प्रेक्षकांपर्यंत थेट पोहोचण्यासाठी टीव्हीची भुरळ पडते. आज आपण ज्या माध्यमासाठी अभिनय करतोय त्याचा आशय महत्त्वाचा वाटतोय. भूमिका किती लांबीची आहे, यापेक्षा भूमिका कोणती आणि कशी आहे, याला महत्त्व आहे. पण जेव्हा दूरदर्शन सुरू झालं, तेव्हा असं नव्हतं. दूरदर्शनच्या पाठोपाठ झी, सोनी, स्टार समूहाच्या वाहिन्या सुरू झाल्या. त्या वेळी नाटकात काम केलेले आणि सिनेसृष्टी गाजवलेले अनेक कलाकार छोट्या पडद्यावर आले. कारण सिनेमा आणि नाटक ही माध्यमं तेव्हा बऱ्यापैकी रसिकांच्या जवळची झाली होती. अगदी "बुनियाद' पासून रंगोली, "आरोहन' मालिका ते मराठीतील "आभाळमाया' ते आत्ताचा नंबर वन शो "कौन बनेगा करोडपती'पर्यंत बॉलीवूडच्या अनेक बड्या कलाकारांनी छोट्या पडद्यावर कमाल केली आणि आता छोट्या पडद्यावर गाजलेले अनेक कलाकार मोठ्या पडद्यावर यशस्वी वाटचाल करताहेत.
सध्या छोट्या पडद्यावर असलेले बॉलीवूडकर अनेक आहेत. सोनी टीव्हीच्या ड्रामा कंपनी शोमधून मिथुन चक्रवर्ती, सुपर डान्सरच्या दुसऱ्या पर्वात शिल्पा शेट्टी, गीता कपूर, अनुराग बासू, कौन बनेगा करोडपतीचं नववं पर्व सुरू आहे. त्यात बिग बी अमिताभ प्रेक्षकांना अक्षरशः खिळवून ठेवताहेत. तसंच याच वाहिवीवर "हासिल' मालिकेतून अभिनेता झायेद खानही येतोय. झी टीव्हीच्या "लिटिल चॅम्स'मध्ये हिमेश रेशमिया, नेहा कक्कर, जावेद अली झळकतायत. स्टार प्लसच्या चंद्र नंदिनी मालिकेत काम करणारी श्वेता बासू प्रसाद "मकडी'सारख्या काही हिंदी आणि तेलुगु सिनेमात काम करून मग छोट्या पडद्यावर स्थिरावली. छोट्या पडद्यावर तिने बालकलाकार म्हणून सुरुवात केली होती. तिला सिनेक्षेत्राने काहीशी हूल दिली; पण तिचा म्हणावा तसा जम बसला नाही. छोट्या पडद्यावरचा सध्याचा कूल, डॅशिंग, हॅंडसम हिरो नकुल मेहता मॉडेल, ऍक्‍टर, डान्सर, डिरेक्‍टर, निर्माता म्हणून प्रसिद्ध आहे. त्याने "हाल ए दिल' सिनेमापासून आपल्या करिअरची सुरुवात केली होती. योगायोग म्हणजे त्या सिनेमात त्याने शेखर ओबेरॉयची भूमिका केली होती आणि आता "इश्‍कबाज' मालिकेत सिंग ओबेरॉय बनून हा ब्लू आईड चॉकलेट बॉय लाखो-करोडो चाहत्यांच्या मनावर अधिराज्य गाजवतोय. इश्‍कबाज मालिकेच्या आधी तो "आय डोन्ट वॉच टीव्ही' या स्वतःचीच निर्मिती असलेल्या वेबसीरिजमध्ये स्वतःचीच भूमिका करत होता. आता तो लाखभर मानधन घेणाऱ्या टीव्ही कलाकारांच्या यादीत पोहोचला आहे.
"इश्‍कबाज'मधली सुरभी चांदना या मुख्य भूमिकेतील अभिनेत्रीचेही छोट्या पडद्यावर लाखो चाहते आहेत. तिने "बॉबी जासूस' सिनेमापासून सुरुवात करून नंतर काही मालिकांमध्ये छोट्या भूमिका केल्या. नंतर इश्‍कबाजमध्ये मुख्य भूमिकेसाठी तिची निवड झाली. स्टार प्लसच्या "लप सिंग बॅटल'ध्ये काही बॉलीवूडची मंडळी आणि लोकप्रिय चेहरे येतात आणि फराह खान या शोचं सूत्रसंचालन करते. याच वाहिनीच्या "रिश्‍तों का चक्रव्यूह' मालिकेतून विस्मृतीत गेलेली अभिनेत्री नारायणी शास्त्री मुख्य भूमिकेत आहे. ती आता परत आलीय. आधी हिंदी-मराठी सिनेमात काम केल्यानंतर काही वर्षं ती मनोरंजन क्षेत्रापासून दूर होती.
ऍक्‍शन स्टार आणि खिलाडीकुमार अक्षयकुमार "ग्रेट इंडियन लाफ्टर चॅलेंज'मध्ये परीक्षकाच्या भूमिकेत आहे. याआधी तो मास्टर शेफ या खवय्येगिरीची स्पर्धा असलेल्या शो मधे सूत्रसंचालक होता. त्यातही त्याने धम्माल उडवून दिली होती. हा शो लोकप्रियही त्याच्यामुळेच झाला आणि तो पुन्हा स्टारसोबत छोट्या पडद्यावर आलाय. अभिनेता संजय कपूरसुद्धा छोट्या पडद्यावर येतोय. त्याला बॉलीवूडमध्ये म्हणावी तशी लोकप्रियता मिळाली नाही. फक्त त्याचा "सिर्फ तुम' हा सिनेमा तेवढा लक्षात राहिला.
"लगान' आणि "मुन्नाभाई एमबीबीएस' सिनेमातून लक्षात राहिलेली अभिनेत्री ग्रेसी सिंग "ऍड टीव्ही'च्या "संतोषी मॉं' या मालिकेत साक्षात संतोषी मातेच्या भूमिकेत आहे. तिने "अमानत' या झी टीव्हीवरच्या मालिकेने करिअरला सुरुवात केली होती. मध्ये बॉलीवूडमध्ये नशीब आजमवायला गेली आणि आता ती पुन्हा छोट्या पडद्यावर स्थिरावली आहे.
मुकेश खन्ना ऍड टीव्हीच्या "वारीस' मालिकेत लालाजीच्या भूमिकेत नुकतेच दिसले होते. 1981 पासून सिनेमात तगडं करियर करणारे अभिनेते मुकेश खन्ना "महाभारत' मालिकेतील भिष्म आणि "शक्तिमान' मालिकेतील "शक्तिमान'च्या भूमिकेमुळे लोकप्रिय झाले. आजही शक्तिमान हे नाव कोणी उच्चारलं तर त्यांची गोल गोल फिरून मग कमरेवर हात ठेवून उभी राहणारी छवी नजरेसमोर दिसते. शक्तिमाननंतर त्यांनी "आर्यमान' हा सुपरहिरो साकारला होता. पण ती मालिका फारशी चालली नाही. पण छोटा पडदा आणि मोठा पडदा असा समतोल त्यांनी नीट साधला.
"बिग बॉसम'ध्ये भाईजान सलमान खान अकरावं पर्व घेऊन दाखल झालेत. बिग बॉस म्हणजे सलमान हे समीकरण आता प्रेक्षकांच्या डोक्‍यात फिट बसलंय. पण टीआरपीवर छोट्या पडद्याचं यश-अपयश अवलंबून असतं. त्यामुळे या सगळ्या छोट्या पडद्यावरील बॉलीवूडकरांवर अमिताभ बच्चन भारी पडतायत. कारण "कौन बनेगा' सध्या नंबर वन चा शो बनला आहे.
कलर्सच्या "24' नावाच्या मालिकेतील पहिल्या आणि दुसऱ्या पर्वात अनेक सिनेइंडस्ट्रीतले गाजलेले चेहरे होते. अनिल कपूर, मंदिरा बेदी, किशोर कदम, नील भोपालन, रिचा चढ्ढा, टिस्का चोप्रा, अजिंक्‍य देव अशी तगडी कास्ट होती. पण या मालिकेचं पहिलं पर्व चर्चेत राहिलं. आणि ही मालिका टीआरपीच्या गणितावर खरी उतरली नाही.
"विकी डोनर' ते "शुभमंगल सावधान' या वेगळ्या वाटेवरच्या सिनेमांतून पुढे आलेला लक्षवेधी चेहरा म्हणजे आयुषमान खुराना. हा चेहरा एम टीव्हीमुळे बॉलीवूडला मिळाला. तसंच सुशांत सिंग राजपूत बिहारमधील छोट्याशा गावातून शिकण्यासाठी दिल्लीत आला आणि मग मुंबईत. इंजिनिअरिंगचा खूप हुशार विद्यार्थी होता तो. मुंबईत आला तेव्हा एका नाटकात त्याला काम मिळालं. त्याच्याच प्रयोगाला एनसीपीएला जात असताना बालाजी प्रॉडक्‍शन हाऊसला इंटर्न म्हणून काम करणाऱ्या असीम लाटकर या होतकरू दिग्दर्शकाने त्याला ऑडिशनसाठी बालाजीमध्ये नेलं. सुशांत आधी ऑडिशन द्यायला तयार नव्हता. त्याचा नाटकाचा प्रयोग चुकेल म्हणून नाही नाही म्हणत होता. मग असीमने तिथेच त्याची ऑडिशन शूट करून बालाजीच्या ऑफिसमध्ये पोहोचवली. आणि काय आश्‍चर्य! सुशांतची निवड "किस देश में है मेरा दिल' मालिकेतील छोटुशा भूमिकेसाठी झाली; पण नंतर लगेचच बालाजी प्रॉडक्‍शनच्या "पवित्र रिश्‍ता' मालिकेत मानव देशमुखची भूमिका साकारायला मिळाली. या लोकप्रिय मालिकेनंतर त्याने "काय पो छे' सिनेमात काम केलं. मग "पीके', "एम. एस. धोनी' यासारख्या सहा सिनेमांमध्ये यशस्वी कामगिरी केली. आता त्याच्याकडे तीन सिनेमे आहेत.
"हम पाँच' या गाजलेल्या विनोदी मालिकेपासून अभिनय कारकिर्दीला सुरुवात करणारी अभिनेत्री विद्या बालन आज बॉलीवूडमधली यशस्वी अभिनेत्री आहे. त्या मालिकेत ती होती, असं म्हटल्यावर अनेकांना आठवणारही नाही कदाचित; पण ती होती. ती नाही का, कानात यंत्र घातलेली, कमी ऐकू येणारी, त्यामुळे चेहऱ्यावर कायम गोंधळल्याचा भाव असलेली. पण चेहऱ्यावर गोंधळल्याचा भाव असला तरी तेव्हाही तिच्या चेहऱ्यावरचा गोडवा लपला नव्हता. त्यामुळेच तिला तो सरकार नावाच्या दिग्दर्शकाचा गाण्याचा व्हिडीओ मिळाला आणि त्या व्हिडीओमुळे सिनेमा!
द किंग खान शाहरूख खानने "फौजी', "सर्कस' आणि काही दूरदर्शन मालिकांमधून भूमिका करत 1992 मध्ये "दीवाना' सिनेमातून बॉलीवूडमध्ये प्रवेश केला. त्याचा आजवरचा यशस्वी प्रवास आपण पाहिलाय. आता तोही "टेड टॉक्‍स इंडिया की नई सोच' या शोमधून छोट्या पडद्यावर येण्यासाठी सज्ज झालाय. याआधी त्याचा "क्‍या आप पाचवी पास से तेड है' हा शो फ्लॉप झाला होता. पण शाहरूख तो शाहरूख है। त्याचा करिश्‍मा अजूनही कमी झाला नाहीय.
जाने कहाँ गये वो लोग -
मधुर भांडारकरच्या "पेज- 3' सिनेमातलं गाणं आठवतंय? कितने अजीब रिश्‍ते है यहॉं पे... त्यात एक मधली ओळ अशी आहे, "ले जाए नसीब किसको कहापे...' मनोरंजन क्षेत्र म्हणजे "वक्त यहॉं कौनसा खेल खेलेगा किसी को पता नही चलता' असंच काहीसं घडलं काही कलाकारांच्या बाबतीत. दूरदर्शनवर "महाभारत' मालिकेत नितीश भारद्वाज हा अभिनेता पहिल्यांदा दिसला. नंतर "गीतारहस्य', "विष्णू पुराण' या मालिकेतही त्याने कृष्णाची भूमिका केली. त्यानंतर तो विस्मृतीत गेला. काही मोजके हिंदी-मराठी सिनेमे केले. नंतर तो लेखनाच्या क्षेत्रात उतरला आणि "पितृऋण' या सुधा मूर्ती यांच्या कादंबरीवर आलेल्या त्याच नावाच्या मराठी सिनेमाचं लेखन-दिग्दर्शन त्याने केलं. त्यासाठी त्याला लेखनाचा पुरस्कार मिळाला. अलीकडेच एका वृत्तपत्रात जाहिरात झळकली होती. तो 26 वर्षांनंतर कृष्ण साकारतोय अशी. सध्या हा सदा हसऱ्या चेहऱ्याचा गोड अभिनेता छोट्या पडद्यावर दिसत नाहीय.
"कैसा ये प्यार है' मालिकेच्या मुख्य भूमिकेतील लोकप्रिय चेहरा इक्‍बाल खान लगेचच बॉलीवूडमध्ये गेला; पण तिथे त्याला यश मिळालं नाही. मोजके चार सिनेमे करून तो छोट्या पडद्यावर परत आला. पण छोट्या पडद्यासाठी अजूनही तो सुपरस्टार आहे. 2015 मध्ये "प्यार को हो जाने दो' मालिकेत मुख्य भूमिकेत तो दिसला होता. नंतर काही छोट्या भूमिका केल्या. त्याच्या पुनरागमनाची प्रेक्षक वाट पाहतायत.
"महाभारत' मालिकेतून सुरुवात केली तरी "सुराग' मालिकेमुळे लोकप्रिय झालेला सुदेश बेरी बॉलीवूडमध्येही चांगला स्थिरावला होता. अलीकडे तो छोट्या पडद्यावर नायकाच्या वडिलांच्या भूमिकेत दिसला होता. पण आता तो कुठेच दिसत नाहीय.
दूरदर्शनच्या ज्युनिअर जी मालिकेत सुपरहिरो साकारणारा अमितेश कोचर या अभिनेत्याची तर काहीच खबरबात नाही. त्याच्यासोबत शैलीची भूमिका करणारी अभिनेत्री कुठेही दिसली नाही. एकता कपूरच्या "कही तो होगा'मध्ये सुजल गरेवालच्या भूमिकेत गाजलेला अभिनेता राजीव खंडेलवाल. त्यानेही बॉलीवूडची वाट चोखाळली. सात सिनेमांमध्ये कामं केली; पण लोकप्रियता तेवढी मिळाली नाही. मग छोट्या पडद्यावर पुन्हा परतला. तेव्हाही त्याला प्रेक्षकांनी उचलून धरलं. 2015 मध्ये आलेल्या "रिपोर्टर्स' मालिकेत तो मुख्य भूमिकेत लय भारी दिसला होता. एका धडाडीच्या टीव्ही जर्नालिस्टची भूमिका होती. तेव्हाही प्रेक्षकांनी त्याच्यावर कौतुकाचा वर्षाव केला; पण त्यानंतर हा हॅंडसम हंक कुठे दिसत नाहीय.
शमा सिकंदर... 'मन' सिनेमातलं ते गाणं आठवतंय... मेरा मन क्‍यूं तुम्हे चाहे...' त्यात ती ती मधे मधे येणारी तीच ती शमा सिकंदर. हिचं फिल्मी करिअर अपयशी ठरलं; पण मालिकांमुळे लक्षात राहिली. "ये मेरी लाईफ है...' मालिकेत गुज्जू टोनमध्ये तिचं बोलणं प्रेक्षकांना आवडायचं. रवि बहल सूत्रसंचालक (बुगीवुगी) विस्मृतीत गेला. लहानपणी त्याचं कॉमेडी सूत्रसंचालन खूप आवडायचं. म्हणजे आजच्या काळातल्या नीलेश साबळेला बघितलं की त्याची आठवण होते. जावेद जाफरी मात्र सिनेमा आणि छोटा पडदा अशी नोकझोक करतायत. त्याचा एपिक टीव्हीवरचे शो मात्र चांगलेच आहेत.
प्राची देसाई "कसम से' मालिकेतून लोकप्रिय झाल्यावर तिनेही बॉलीवूडचा रस्ता धरला खरा; पण काहीतरी बिनसलं, नाही जमलं नीट. सध्या तिची धडपड आणि संघर्ष पुन्हा नव्याने सुरू झालाय. रामायण, महाभारत, श्री कृष्णा, जय हनुमान अशा लोकप्रिय पौराणिक मालिकांमधले लोकप्रिय चेहरे हल्ली कुठे दिसत नाहीत. खास करून मोठेपणीच्या कृष्णाची भूमिका करणारा कलाकार, बलरामाची भूमिका करणारा दीपक देऊळकर, रामायणातील राम अरुण गोविल, सीता दीपिका चिखलिया ही कलाकार मंडळी आठवतात अजुनही प्रेक्षकांना; पण ती दिसत नाहीत.
खळीदार हास्याने लक्षात राहणारी पल्लवी जोशी बालकलाकाराची भूमिका साकारत छोट्या पडद्यावर आली. दूरदर्शनवरील "आरोहन' मालिका ते अलीकडे सारेगमपची सूत्रसंचालक झाली. त्यानंतर ती दिसलीच नाहीय. "झी'टीव्हीच्या "अंताक्षरी'मध्येही तिने आणि अन्नू कपूर यांनी त्यांच्या सूत्रसंचालनाने बहार आणली होती. अन्नू कपूरही एका खासगी रेडिओ चॅनेलवर सध्या एक शो करतोय. पण पल्लवीची काही खबरबातच नाही. स्टार वाहिनीवरच्या "यात्रा' मालिकेची लोकप्रिय सूत्रसंचालक दीप्ती भटनागर आठवतेय का? आता ती कुठेच दिसत नाहीय. 2000 मध्ये तिने म्युझिक व्हिडीओमध्ये काम केलं. काही दाक्षिणात्य सिनेमातही तिने काम केलंय; पण ती सध्या काय करतेय कुणास ठाऊक.
पुढे वाचण्यासाठी भाग 2 ची पोस्ट पहा...
सकाळच्या मुंबई आवृत्ती सकाळ दिवाळी 2017 #स्वप्नांचीफॅक्टरी या दिवाळी अंकासाठी लिहिलेल्या लेखाचा पहिला भाग
मुंबईत सिनेसृष्टी हरिश्‍चंद्र फाळके या अवलियाच्या अथक प्रयत्नांनी अवतरली. नंतर कपूर खानदानाने तिला पुढे नेली. मग सिनेसृष्टी गाजवणारे अनेक कलावंत इथे घडू लागले. तसे काही जण 'बम्बई में जा के हिरो बनने का' स्वप्न पाहू लागले. त्यातल्या काहींनी सुखासुखी; तर काहींनी अक्षरक्षः बंड करून मुंबई गाठली होती. कित्येक महिने मुंबईच्या रस्त्यावर, फूटपाथवर काढले होते. गल्लीबोळातून कामाच्या शोधात भटकले होते. मग ते पुढे सुपरस्टार झाले होते.
आता मुंबईत जाऊन मालिकेत काम करायचंय, या मजबूत इराद्याने कित्येक पावलं मुंबईकडे वळू लागली आहेत आणि हे चित्र बदलायला तीस वर्षांचा काळ जावा लागला. आता बॉलीवूड आणि छोटा पडदा हातात हात घालून चालू लागले आहेत. एकमेकांच्या सान्निध्यात हे मनोरंजनाचे दोन्ही वटवृक्ष बहरू लागले आहेत. पण इथवरचा प्रवास कठीण होता. अनेक धोकादायक वळणांचा होता. कित्येक कलावंत या प्रवासात थकले. काही धडपडत चालले आहेत. काहींनी तर चालायचंच सोडून दिलं आणि ते विस्मृतीत गेले. पण "बुनियाद' मालिकेपासून ते आजच्या मालिकांचा विचार करता अनेक लोकप्रिय, नवोदित कलाकारांनी योगदान दिलं आहे.
मीडियाच्या क्षेत्रात येणाऱ्या प्रत्येकाला सिनेमाचं आकर्षण असतं. पण टीव्हीचंही आकर्षण काही कमी नाही. त्यामुळे कधी टीव्ही कलाकारांना बॉलीवूड मोहिनी घालतं; तर कधी बॉलीवूडला प्रेक्षकांपर्यंत थेट पोहोचण्यासाठी टीव्हीची भुरळ पडते. आज आपण ज्या माध्यमासाठी अभिनय करतोय त्याचा आशय महत्त्वाचा वाटतोय. भूमिका किती लांबीची आहे, यापेक्षा भूमिका कोणती आणि कशी आहे, याला महत्त्व आहे. पण जेव्हा दूरदर्शन सुरू झालं, तेव्हा असं नव्हतं. दूरदर्शनच्या पाठोपाठ झी, सोनी, स्टार समूहाच्या वाहिन्या सुरू झाल्या. त्या वेळी नाटकात काम केलेले आणि सिनेसृष्टी गाजवलेले अनेक कलाकार छोट्या पडद्यावर आले. कारण सिनेमा आणि नाटक ही माध्यमं तेव्हा बऱ्यापैकी रसिकांच्या जवळची झाली होती. अगदी "बुनियाद' पासून रंगोली, "आरोहन' मालिका ते मराठीतील "आभाळमाया' ते आत्ताचा नंबर वन शो "कौन बनेगा करोडपती'पर्यंत बॉलीवूडच्या अनेक बड्या कलाकारांनी छोट्या पडद्यावर कमाल केली आणि आता छोट्या पडद्यावर गाजलेले अनेक कलाकार मोठ्या पडद्यावर यशस्वी वाटचाल करताहेत.
सध्या छोट्या पडद्यावर असलेले बॉलीवूडकर अनेक आहेत. सोनी टीव्हीच्या ड्रामा कंपनी शोमधून मिथुन चक्रवर्ती, सुपर डान्सरच्या दुसऱ्या पर्वात शिल्पा शेट्टी, गीता कपूर, अनुराग बासू, कौन बनेगा करोडपतीचं नववं पर्व सुरू आहे. त्यात बिग बी अमिताभ प्रेक्षकांना अक्षरशः खिळवून ठेवताहेत. तसंच याच वाहिवीवर "हासिल' मालिकेतून अभिनेता झायेद खानही येतोय. झी टीव्हीच्या "लिटिल चॅम्स'मध्ये हिमेश रेशमिया, नेहा कक्कर, जावेद अली झळकतायत. स्टार प्लसच्या चंद्र नंदिनी मालिकेत काम करणारी श्वेता बासू प्रसाद "मकडी'सारख्या काही हिंदी आणि तेलुगु सिनेमात काम करून मग छोट्या पडद्यावर स्थिरावली. छोट्या पडद्यावर तिने बालकलाकार म्हणून सुरुवात केली होती. तिला सिनेक्षेत्राने काहीशी हूल दिली; पण तिचा म्हणावा तसा जम बसला नाही. छोट्या पडद्यावरचा सध्याचा कूल, डॅशिंग, हॅंडसम हिरो नकुल मेहता मॉडेल, ऍक्‍टर, डान्सर, डिरेक्‍टर, निर्माता म्हणून प्रसिद्ध आहे. त्याने "हाल ए दिल' सिनेमापासून आपल्या करिअरची सुरुवात केली होती. योगायोग म्हणजे त्या सिनेमात त्याने शेखर ओबेरॉयची भूमिका केली होती आणि आता "इश्‍कबाज' मालिकेत सिंग ओबेरॉय बनून हा ब्लू आईड चॉकलेट बॉय लाखो-करोडो चाहत्यांच्या मनावर अधिराज्य गाजवतोय. इश्‍कबाज मालिकेच्या आधी तो "आय डोन्ट वॉच टीव्ही' या स्वतःचीच निर्मिती असलेल्या वेबसीरिजमध्ये स्वतःचीच भूमिका करत होता. आता तो लाखभर मानधन घेणाऱ्या टीव्ही कलाकारांच्या यादीत पोहोचला आहे.
"इश्‍कबाज'मधली सुरभी चांदना या मुख्य भूमिकेतील अभिनेत्रीचेही छोट्या पडद्यावर लाखो चाहते आहेत. तिने "बॉबी जासूस' सिनेमापासून सुरुवात करून नंतर काही मालिकांमध्ये छोट्या भूमिका केल्या. नंतर इश्‍कबाजमध्ये मुख्य भूमिकेसाठी तिची निवड झाली. स्टार प्लसच्या "लप सिंग बॅटल'ध्ये काही बॉलीवूडची मंडळी आणि लोकप्रिय चेहरे येतात आणि फराह खान या शोचं सूत्रसंचालन करते. याच वाहिनीच्या "रिश्‍तों का चक्रव्यूह' मालिकेतून विस्मृतीत गेलेली अभिनेत्री नारायणी शास्त्री मुख्य भूमिकेत आहे. ती आता परत आलीय. आधी हिंदी-मराठी सिनेमात काम केल्यानंतर काही वर्षं ती मनोरंजन क्षेत्रापासून दूर होती.
ऍक्‍शन स्टार आणि खिलाडीकुमार अक्षयकुमार "ग्रेट इंडियन लाफ्टर चॅलेंज'मध्ये परीक्षकाच्या भूमिकेत आहे. याआधी तो मास्टर शेफ या खवय्येगिरीची स्पर्धा असलेल्या शो मधे सूत्रसंचालक होता. त्यातही त्याने धम्माल उडवून दिली होती. हा शो लोकप्रियही त्याच्यामुळेच झाला आणि तो पुन्हा स्टारसोबत छोट्या पडद्यावर आलाय. अभिनेता संजय कपूरसुद्धा छोट्या पडद्यावर येतोय. त्याला बॉलीवूडमध्ये म्हणावी तशी लोकप्रियता मिळाली नाही. फक्त त्याचा "सिर्फ तुम' हा सिनेमा तेवढा लक्षात राहिला.
"लगान' आणि "मुन्नाभाई एमबीबीएस' सिनेमातून लक्षात राहिलेली अभिनेत्री ग्रेसी सिंग "ऍड टीव्ही'च्या "संतोषी मॉं' या मालिकेत साक्षात संतोषी मातेच्या भूमिकेत आहे. तिने "अमानत' या झी टीव्हीवरच्या मालिकेने करिअरला सुरुवात केली होती. मध्ये बॉलीवूडमध्ये नशीब आजमवायला गेली आणि आता ती पुन्हा छोट्या पडद्यावर स्थिरावली आहे.
मुकेश खन्ना ऍड टीव्हीच्या "वारीस' मालिकेत लालाजीच्या भूमिकेत नुकतेच दिसले होते. 1981 पासून सिनेमात तगडं करियर करणारे अभिनेते मुकेश खन्ना "महाभारत' मालिकेतील भिष्म आणि "शक्तिमान' मालिकेतील "शक्तिमान'च्या भूमिकेमुळे लोकप्रिय झाले. आजही शक्तिमान हे नाव कोणी उच्चारलं तर त्यांची गोल गोल फिरून मग कमरेवर हात ठेवून उभी राहणारी छवी नजरेसमोर दिसते. शक्तिमाननंतर त्यांनी "आर्यमान' हा सुपरहिरो साकारला होता. पण ती मालिका फारशी चालली नाही. पण छोटा पडदा आणि मोठा पडदा असा समतोल त्यांनी नीट साधला.
"बिग बॉसम'ध्ये भाईजान सलमान खान अकरावं पर्व घेऊन दाखल झालेत. बिग बॉस म्हणजे सलमान हे समीकरण आता प्रेक्षकांच्या डोक्‍यात फिट बसलंय. पण टीआरपीवर छोट्या पडद्याचं यश-अपयश अवलंबून असतं. त्यामुळे या सगळ्या छोट्या पडद्यावरील बॉलीवूडकरांवर अमिताभ बच्चन भारी पडतायत. कारण "कौन बनेगा' सध्या नंबर वन चा शो बनला आहे.
कलर्सच्या "24' नावाच्या मालिकेतील पहिल्या आणि दुसऱ्या पर्वात अनेक सिनेइंडस्ट्रीतले गाजलेले चेहरे होते. अनिल कपूर, मंदिरा बेदी, किशोर कदम, नील भोपालन, रिचा चढ्ढा, टिस्का चोप्रा, अजिंक्‍य देव अशी तगडी कास्ट होती. पण या मालिकेचं पहिलं पर्व चर्चेत राहिलं. आणि ही मालिका टीआरपीच्या गणितावर खरी उतरली नाही.
"विकी डोनर' ते "शुभमंगल सावधान' या वेगळ्या वाटेवरच्या सिनेमांतून पुढे आलेला लक्षवेधी चेहरा म्हणजे आयुषमान खुराना. हा चेहरा एम टीव्हीमुळे बॉलीवूडला मिळाला. तसंच सुशांत सिंग राजपूत बिहारमधील छोट्याशा गावातून शिकण्यासाठी दिल्लीत आला आणि मग मुंबईत. इंजिनिअरिंगचा खूप हुशार विद्यार्थी होता तो. मुंबईत आला तेव्हा एका नाटकात त्याला काम मिळालं. त्याच्याच प्रयोगाला एनसीपीएला जात असताना बालाजी प्रॉडक्‍शन हाऊसला इंटर्न म्हणून काम करणाऱ्या असीम लाटकर या होतकरू दिग्दर्शकाने त्याला ऑडिशनसाठी बालाजीमध्ये नेलं. सुशांत आधी ऑडिशन द्यायला तयार नव्हता. त्याचा नाटकाचा प्रयोग चुकेल म्हणून नाही नाही म्हणत होता. मग असीमने तिथेच त्याची ऑडिशन शूट करून बालाजीच्या ऑफिसमध्ये पोहोचवली. आणि काय आश्‍चर्य! सुशांतची निवड "किस देश में है मेरा दिल' मालिकेतील छोटुशा भूमिकेसाठी झाली; पण नंतर लगेचच बालाजी प्रॉडक्‍शनच्या "पवित्र रिश्‍ता' मालिकेत मानव देशमुखची भूमिका साकारायला मिळाली. या लोकप्रिय मालिकेनंतर त्याने "काय पो छे' सिनेमात काम केलं. मग "पीके', "एम. एस. धोनी' यासारख्या सहा सिनेमांमध्ये यशस्वी कामगिरी केली. आता त्याच्याकडे तीन सिनेमे आहेत.
"हम पाँच' या गाजलेल्या विनोदी मालिकेपासून अभिनय कारकिर्दीला सुरुवात करणारी अभिनेत्री विद्या बालन आज बॉलीवूडमधली यशस्वी अभिनेत्री आहे. त्या मालिकेत ती होती, असं म्हटल्यावर अनेकांना आठवणारही नाही कदाचित; पण ती होती. ती नाही का, कानात यंत्र घातलेली, कमी ऐकू येणारी, त्यामुळे चेहऱ्यावर कायम गोंधळल्याचा भाव असलेली. पण चेहऱ्यावर गोंधळल्याचा भाव असला तरी तेव्हाही तिच्या चेहऱ्यावरचा गोडवा लपला नव्हता. त्यामुळेच तिला तो सरकार नावाच्या दिग्दर्शकाचा गाण्याचा व्हिडीओ मिळाला आणि त्या व्हिडीओमुळे सिनेमा!
द किंग खान शाहरूख खानने "फौजी', "सर्कस' आणि काही दूरदर्शन मालिकांमधून भूमिका करत 1992 मध्ये "दीवाना' सिनेमातून बॉलीवूडमध्ये प्रवेश केला. त्याचा आजवरचा यशस्वी प्रवास आपण पाहिलाय. आता तोही "टेड टॉक्‍स इंडिया की नई सोच' या शोमधून छोट्या पडद्यावर येण्यासाठी सज्ज झालाय. याआधी त्याचा "क्‍या आप पाचवी पास से तेड है' हा शो फ्लॉप झाला होता. पण शाहरूख तो शाहरूख है। त्याचा करिश्‍मा अजूनही कमी झाला नाहीय.
जाने कहाँ गये वो लोग -
मधुर भांडारकरच्या "पेज- 3' सिनेमातलं गाणं आठवतंय? कितने अजीब रिश्‍ते है यहॉं पे... त्यात एक मधली ओळ अशी आहे, "ले जाए नसीब किसको कहापे...' मनोरंजन क्षेत्र म्हणजे "वक्त यहॉं कौनसा खेल खेलेगा किसी को पता नही चलता' असंच काहीसं घडलं काही कलाकारांच्या बाबतीत. दूरदर्शनवर "महाभारत' मालिकेत नितीश भारद्वाज हा अभिनेता पहिल्यांदा दिसला. नंतर "गीतारहस्य', "विष्णू पुराण' या मालिकेतही त्याने कृष्णाची भूमिका केली. त्यानंतर तो विस्मृतीत गेला. काही मोजके हिंदी-मराठी सिनेमे केले. नंतर तो लेखनाच्या क्षेत्रात उतरला आणि "पितृऋण' या सुधा मूर्ती यांच्या कादंबरीवर आलेल्या त्याच नावाच्या मराठी सिनेमाचं लेखन-दिग्दर्शन त्याने केलं. त्यासाठी त्याला लेखनाचा पुरस्कार मिळाला. अलीकडेच एका वृत्तपत्रात जाहिरात झळकली होती. तो 26 वर्षांनंतर कृष्ण साकारतोय अशी. सध्या हा सदा हसऱ्या चेहऱ्याचा गोड अभिनेता छोट्या पडद्यावर दिसत नाहीय.
"कैसा ये प्यार है' मालिकेच्या मुख्य भूमिकेतील लोकप्रिय चेहरा इक्‍बाल खान लगेचच बॉलीवूडमध्ये गेला; पण तिथे त्याला यश मिळालं नाही. मोजके चार सिनेमे करून तो छोट्या पडद्यावर परत आला. पण छोट्या पडद्यासाठी अजूनही तो सुपरस्टार आहे. 2015 मध्ये "प्यार को हो जाने दो' मालिकेत मुख्य भूमिकेत तो दिसला होता. नंतर काही छोट्या भूमिका केल्या. त्याच्या पुनरागमनाची प्रेक्षक वाट पाहतायत.
"महाभारत' मालिकेतून सुरुवात केली तरी "सुराग' मालिकेमुळे लोकप्रिय झालेला सुदेश बेरी बॉलीवूडमध्येही चांगला स्थिरावला होता. अलीकडे तो छोट्या पडद्यावर नायकाच्या वडिलांच्या भूमिकेत दिसला होता. पण आता तो कुठेच दिसत नाहीय.
दूरदर्शनच्या ज्युनिअर जी मालिकेत सुपरहिरो साकारणारा अमितेश कोचर या अभिनेत्याची तर काहीच खबरबात नाही. त्याच्यासोबत शैलीची भूमिका करणारी अभिनेत्री कुठेही दिसली नाही. एकता कपूरच्या "कही तो होगा'मध्ये सुजल गरेवालच्या भूमिकेत गाजलेला अभिनेता राजीव खंडेलवाल. त्यानेही बॉलीवूडची वाट चोखाळली. सात सिनेमांमध्ये कामं केली; पण लोकप्रियता तेवढी मिळाली नाही. मग छोट्या पडद्यावर पुन्हा परतला. तेव्हाही त्याला प्रेक्षकांनी उचलून धरलं. 2015 मध्ये आलेल्या "रिपोर्टर्स' मालिकेत तो मुख्य भूमिकेत लय भारी दिसला होता. एका धडाडीच्या टीव्ही जर्नालिस्टची भूमिका होती. तेव्हाही प्रेक्षकांनी त्याच्यावर कौतुकाचा वर्षाव केला; पण त्यानंतर हा हॅंडसम हंक कुठे दिसत नाहीय.
शमा सिकंदर... 'मन' सिनेमातलं ते गाणं आठवतंय... मेरा मन क्‍यूं तुम्हे चाहे...' त्यात ती ती मधे मधे येणारी तीच ती शमा सिकंदर. हिचं फिल्मी करिअर अपयशी ठरलं; पण मालिकांमुळे लक्षात राहिली. "ये मेरी लाईफ है...' मालिकेत गुज्जू टोनमध्ये तिचं बोलणं प्रेक्षकांना आवडायचं. रवि बहल सूत्रसंचालक (बुगीवुगी) विस्मृतीत गेला. लहानपणी त्याचं कॉमेडी सूत्रसंचालन खूप आवडायचं. म्हणजे आजच्या काळातल्या नीलेश साबळेला बघितलं की त्याची आठवण होते. जावेद जाफरी मात्र सिनेमा आणि छोटा पडदा अशी नोकझोक करतायत. त्याचा एपिक टीव्हीवरचे शो मात्र चांगलेच आहेत.
प्राची देसाई "कसम से' मालिकेतून लोकप्रिय झाल्यावर तिनेही बॉलीवूडचा रस्ता धरला खरा; पण काहीतरी बिनसलं, नाही जमलं नीट. सध्या तिची धडपड आणि संघर्ष पुन्हा नव्याने सुरू झालाय. रामायण, महाभारत, श्री कृष्णा, जय हनुमान अशा लोकप्रिय पौराणिक मालिकांमधले लोकप्रिय चेहरे हल्ली कुठे दिसत नाहीत. खास करून मोठेपणीच्या कृष्णाची भूमिका करणारा कलाकार, बलरामाची भूमिका करणारा दीपक देऊळकर, रामायणातील राम अरुण गोविल, सीता दीपिका चिखलिया ही कलाकार मंडळी आठवतात अजुनही प्रेक्षकांना; पण ती दिसत नाहीत.
खळीदार हास्याने लक्षात राहणारी पल्लवी जोशी बालकलाकाराची भूमिका साकारत छोट्या पडद्यावर आली. दूरदर्शनवरील "आरोहन' मालिका ते अलीकडे सारेगमपची सूत्रसंचालक झाली. त्यानंतर ती दिसलीच नाहीय. "झी'टीव्हीच्या "अंताक्षरी'मध्येही तिने आणि अन्नू कपूर यांनी त्यांच्या सूत्रसंचालनाने बहार आणली होती. अन्नू कपूरही एका खासगी रेडिओ चॅनेलवर सध्या एक शो करतोय. पण पल्लवीची काही खबरबातच नाही. स्टार वाहिनीवरच्या "यात्रा' मालिकेची लोकप्रिय सूत्रसंचालक दीप्ती भटनागर आठवतेय का? आता ती कुठेच दिसत नाहीय. 2000 मध्ये तिने म्युझिक व्हिडीओमध्ये काम केलं. काही दाक्षिणात्य सिनेमातही तिने काम केलंय; पण ती सध्या काय करतेय कुणास ठाऊक.
पुढे वाचण्यासाठी भाग 2 ची पोस्ट पहा...
सकाळच्या मुंबई आवृत्ती सकाळ दिवाळी 2017 #स्वप्नांचीफॅक्टरी या दिवाळी अंकासाठी लिहिलेल्या लेखाचा पहिला भाग
No comments:
Post a Comment